Pieta – dzieło, które wymusza ciszę…

10.04.2020 r.

Pieta – dzieło, które wymusza ciszę …

„żadnych słów i żadnych głosów

krew z korony bożej spływa

wobec Boga i niebiosów

stała Matka boleściwa…” (T. Lenartowicz)

W Wielki Piątek ta cisza jest potrzebna. To dzień zadumy, refleksji, smutku,bólu. Wydarzenia tego dnia artyści przedstawiali w scenach ukrzyżowania czy zdjęcia z krzyża. My obejrzymy dzisiaj prace przedstawiające Matkę Boską Bolesną (motyw Stabat Mater Dolorosa).Wersje Piety w malarstwie,rzeźbie i grafice. Nazwa Pieta – z włoskiego miłosierdzie, litość, z łac. pietas „miłość zgodna z powołaniem”, pietatis – cnota miłosierdzia. Pieta czyli Maria trzymająca na kolanach ciało Chrystusa zdjęte z krzyża. Ten typ ikonograficzny posiada wiele odmian. Jest to wizualne przedstawienie ważnej treści teologicznej. Wierzono, że Matka Boska świadomie przyjęła ofiarę swojego Syna, godząc się na cierpienie. Przedstawienia piety, zazwyczaj rzeźbiarskie, wywodzą się ze sztuki niemieckiej, pierwszej połowy XIV wieku. Były popularne w XV i XVI w. Rzeźba dolorystyczna to pokazanie umęczonego ciała Chrystusa w taki sposób by podkreślić jego mękę. Maryję starano się pokazać realistycznie, by podkreślić jej cierpienie. W średniowiecznej sztuce polskiej najcenniejsze dzieła o tej tematyce to Pieta z Lubiąża i Pieta z Tarnowa. W naszej katedrze świdnickiej możemy podziwiać drewnianą Pietę z XV wieku. Natomiast chyba najpiękniejsza jaka powstała na przestrzeni dziejów to Pieta Watykańska dłuta Michała Anioła. Arcydzieło to stworzył kiedy miał 24 lata, rzeźbę dojrzałą, mimo młodego wieku. Maria ma młodą twarz, ból jest zaznaczony bardzo dyskretnie. Niesłychanie wymowny jest gest lewej ręki – gest człowieka bezradnego wobec tragicznego faktu. Pod koniec swojego długiego życia Michał Anioł stworzył zupełnie odmienną pietę. To dzieło to Pieta Rondanini. Kompozycja w pionie, stojąca Maria podtrzymuje ciało Chrystusa. Praca niedokończona, pozostał tylko pełen tragicznego wyrazu szkic.

Najserdeczniejsze życzenia świąteczne, spokoju,zdrowia, nadziei i radości. Miłego odpoczynku.

Joanna Waksmundzka ( j.waksmundzka@mdk.swidnica.pl)

PS. odpowiedź na wczorajsze pytanie : kot. Prześlijcie swoje prace inspirowane wpisami z ostatniego miesiąca. Pozdrawiam.