„Jakie tam cuda”czyli majowa konwalia i secesyjne rośliny.

4.05.2020 r.

„Jakie tam cuda” czyli majowa konwalia i secesyjne rośliny.

Tak opisywała „Maj” Halina Poświatowska : „…z czarnego cylindra / wyciąga garście kwiatów /coraz zieleniej / Planty /obejmują miasto Kraków”. Rozpoczął się najpiękniejszy miesiąc w roku. Miesiąc biało – czerwonych świąt narodowych, miesiąc Maryjny i miesiąc kwitnących kwiatów. Dzisiaj o kwiatach, które kojarzą się nam z majem, to konwalie, bez i kwiaty kasztanowca. I o stylu „kwiecistym w sztuce” czyli secesji, która powstała na przełomie XIX i XX w. Dekoracje secesyjne wzorowano na naturze, chętnie wykorzystywano motywy roślinne, np. irysy, lilie, bluszcz. Powstawały ornamenty pełne fantazyjnych, płynnych, wijących się, zaczarowanych linii. Secesyjni artyści tworzyli przedmioty użytkowe, projekty mebli, naczyń,witraży, świeczników, biżuterii. Każdy przedmiot codziennego użytku był małym dziełem sztuki, po mistrzowsku i finezyjnie wykonanym.

Artystą, który tworzył w tym czasie był Stanisław Wyspiański. Pisał „ Nie mogę się doczekać kwiatów i wiosny i wyobrażam sobie już moje szaleństwo, jak cały pokój pełny będzie woni i barw, zielska, zieloności i chwastów…”. Wyspiański jest autorem „Zielnika”, zbioru ołówkowych rysunków roślin, podmalowanych akwarelą. Tak opisywał powstawanie „Zielnika” : „Tymczasem wycieczki na Bielany, nad Wisłę, na łąki po kwiaty i stylizowanie tychże i od razu zastosowanie do lamp, świeczników, kolumn, słupów, pasów, fryzów, ścian. Jest to cały świat /…/ dziwny, chcę się wżyć w niego. Jakie tam cuda”. I te cuda z kart „Zielnika” odnajdziemy później w pracach Wyspiańskiego : liście kasztanowca w balustradzie na klatce schodowej Izby Lekarskiej, kwiaty w witrażach czy pelargonie z „Macierzyństwa”, pastelowe nasturcje. Rośliny były popularnym młodopolskim motywem. Tadeusz Machnowski napisał „… w lichtarzach czeremch świecznikach kasztanów

palił się różowy maj na widnokręgu…”.

Louis Tiffany był czołowym przedstawicielem amerykańskiej sztuki secesyjnej. Tworzył lampy, szklane wazy, projekty biżuterii, witraże, mozaiki. W swych dziełach często stosował łuki i czyste, jasne kolory. Kolorowe lampy były ukoronowaniem marzeń Tiffany’ego o pięknie przedmiotów codziennego użytku.

Czeski artysta Alfons Mucha projektował afisze, plakaty, tkaniny dekoracyjne, ceramikę, elegancką biżuterię, winiety dla popularnych wydawnictw. Inspirował się florą i fauną. Tworzył asymetryczne ornamenty.

Zadanie plastyczne na dzisiaj macie do wyboru : rysunek majowych kwiatów ( konwalia, bez, kwiat kasztanowca) lub projekt filiżanki ozdobionej secesyjnym ornamentem. Pamiętajcie o miękkich, falistych liniach charakterystycznych dla tego stylu. Prześlijcie prace na : j.waksmundzka@mdk.swidnica.pl

Pozdrawiam i życzę radosnej twórczości. Joanna Waksmundzka