Lekcja plastyczna do konkursu: „Witaj majowa jutrzenko…” Polska w majowych barwach
Czekamy dzisiaj na Wasze prace do godz. 12.00, a tymczasem chciałam Wam zaprezentować lekcję patriotyzmu z moim ulubionym Jackiem Malczewskim pt.
„POLSKA W ODZYSKANEJ KORONIE” czyli
POLONIA JACKA MALCZEWSKIEGO W MUZEUM NARODOWYM W KIELCACH
Na poniżej przedstawionej stronie można zobaczyć ten obraz w pięknym muzeum
a także na poniższej stronie galerię obrazów tego artysty
http://www.muzeumsecesji.pl/galeria_pliki/malczewski/malczewski1.html
Polonia pojawiała się w różnych obrazach Jacka Malczewskiego ― malował ją jeszcze w czasach zaborów, później podczas I wojny światowej, a w końcu także już po odzyskaniu niepodległości. Jedną z wersji jest Polonia I z 1918 r., przechowywana w Muzeum Narodowym w Kielcach. W tym dziele Polonia siedzi na stopniach dworku, w ogrodzie. Jacek Malczewski zwykle malował personifikację Polski jako młodą kobietę; a do wielu takich obrazów pozowała Maria Balowa, przyjaciółka malarza. Miłość do ojczyzny splata się w tych obrazach z miłością do kobiety. Siedząca na schodach postać wydaje się być przybyszem, który odpoczywa po długiej podróży. Z ramion Polonii zsuwa się wojskowy płaszcz ― to szynel sybirskiego zesłańca. Czarny wdowi welon kobiety kojarzyć się może z klęską powstania styczniowego ― ale oprócz welonu na głowie Polonii widzimy koronę. Prosta w formie, nie ozdobiona klejnotami, przypomina korony pierwszych Piastów z Pocztu Królów i Książąt Polskich Jana Matejki, szczególnie korony Bolesława Chrobrego i Bolesława Śmiałego czy Kazimierza Wielkiego. Odrodzenie się niepodległej Polski w 1918 r. nawiązuje więc do początków państwa polskiego. To odrodzenie nie przyszło jednak bez ofiar ― Polonia obmywa poranione ręce, zdaje się wycierać krew ze swych dłoni.
W tle, na szczycie schodów, widoczne są nogi postaci w zerwanych kajdanach. Czy jest to mieszkaniec dworku, który, uwolniony z okopów, powraca z wygnania? Czy to może uosobienie wyzwolenia z wieloletniej niewoli? Malarze-symboliści tworzyli dzieła pozostawiające odbiorcy ogromne pole do interpretacji, w których ważne są także emocje emanujące z obrazu.
W dziele Jacka Malczewskiego, mimo wielu odniesień do cierpień z przeszłości, Polonia nie wydaje się być wycieńczona; delikatnie się uśmiecha, z dumą i szczególną czułością. Odradza się niczym ogród na wiosnę, jest młoda i silna, gotowa do nowego życia.
Jacek Malczewski motyw Polonii malował wielokrotnie. W malarskiej wyobraźni najpierw- zakuwał Polonię w kajdany. Później-uwalniał. Ubierał w koronę, w laurowe wieńce. On, malarz symbolista, w tym temacie stawał się kronikarzem rzeczywistości historycznej.
Malowana z poczucia obowiązku. Malowana z patriotycznej konieczności. To Malczewski przecież mówił także swoim uczniom; „Malujcie tak, aby Polska zmartwychwstała.” Był to malarski imperatyw na rzecz niepodległości.
