KRASZANKI CZY PISANKI?

8.04.2020 r.

Kraszanki czy Pisanki?

Dzisiaj ostatni dzień zajęć szkolnych, jutro ferie. Można już zająć się przygotowaniem dekoracji świątecznych i oczywiście ozdobić jajka do wielkanocnego koszyczka. Jajko ma formę doskonałą, wierzono, że chroni przed wszelkim złem. Symbolizuje życie i odrodzenie. Zwyczaj dzielenia się jajkiem sięga starożytności. Tradycyjnie do święconki zawsze kładziono jaja – białe, malowane,kraszone, skrobane,oblepiane włóknami trzciny lub sitowia,pisane. Technik jest wiele w zależności od regionu ,w którym powstają. O „malowanych jajkach” wspominał już w XIII w. pierwszy polski kronikarz Wincenty Kadłubek. Stary sposób barwienia jaj to gotowanie ich w łuskach cebuli, mają wtedy piękne odcienie brązowego koloru. Można je malować barwnikami syntetycznymi. W naszej pracowni mieliśmy kiedyś warsztaty zdobienia pisanek metodą batikową, wykonania wzorów ciepłym woskiem. Ciekawą techniką jest sgraffito (wydrapywanie, grawerowanie,skrobanie), sposób polegający na zdrapywaniu warstwy barwnika ostrym narzędziem. Można też ozdabiać jajka metodą wycinanki lub oklejać cienkim sznureczkiem lub muliną. Dawniej oklejano jajka sitowiem czy przędzą. Przed Świętami Wielkanocnymi organizowane są konkursy i wystawy ozdób świątecznych. Wystawę online pt. „Pisanki i palmy wielkanocne” można obejrzeć na stronie Muzeum Etnograficznego we Wrocławiu. Byliśmy w nim na lekcji muzealnej o świętach Bożego Narodzenia. Muzea, w których zgromadzono największą ilość pisanek to Muzeum w Ciechanowcu i Muzeum w Kołomyi na Ukrainie. Muzeum Pisanek w Kołomyi istnieje od 2000 r. Wchodzi się do niego przez salę w kształcie wielkiej pisanki. W muzeum w Ciechanowcu można obejrzeć unikatowe pisanki z Białorusi wykonane na surowych jajkach czy malowane jajko pingwina!

Zadanie na dzisiaj: po obejrzeniu wystawy w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu wykonajcie własną pisankę w dowolnej technice z materiałów, które znajdziecie w domu.

Zagadka: Na jednym ze zdjęć widać budynek muzeum wybitnego artysty XX w. Powstało w 1974 r. w miejscowości Figueras. Dach muzeum ozdobiony jest formami w kształcie jajka. Komu jest poświęcone?